Analyse

Wat is er met de aandelenbeurs aan de hand!?

6 mei 2022
edwin-van-leeuwen
Auteur

Het is een enorme rollercoaster in beleggingsland. De AEX, nu rond de 700, hetgeen bijna 20% lager is dan vorig jaar en met elke dag enorme pieken of dalen. Je kunt momenteel bijna de klok erop gelijkzetten dat wanneer de ene dag de AEX stijgt, deze de volgende dag weer daalt. En visa versa. Waarom verkopen mensen dan toch? Waarom die paniek?

rollercoaster

Ik ga in dit artikel de volgende zaken proberen te verklaren:

  1. Zitten we nu in een recessie, moet ik snel al mijn aandelen verkopen?
  2. Moeten we nu in aandelen stappen? Is de beurs nu laag genoeg?
  3. Wat is het rentespook dat boven de markt hangt en waarom reageert de aandelenmarkt daar zo sterk op?
  4. Moeten ik überhaupt nog wel beleggen met deze torenhoge inflatie?
  5. Welke aandelen uit de AEX kan ik nog kopen met al die onzekerheden zoals rentestijgingen, recessievrees en inflatie?

Zitten we nu in een recessie, moet ik snel al mijn aandelen verkopen?

Tja, momenteel is er niet alleen de angst voor een recessie, maar ook voor de oorlog in Oekraïne, de schaarste in grondstoffen, de stijgende rentes en de torenhoge inflatie. Sla de krant maar open en de media smult van de paniek, paniek, paniek.

Laat ik maar met het slechte nieuws beginnen; Ja de beurs kan nog lager. Wanneer Poetin uit frustratie besluit alsnog een klein atoombommetje op Kiev te gooien, dan staat de beurs denk ik die dag zo’n 15%-20% lager. En helemaal ondenkbaar is dat niet want de frustratie en haat zit hoog bij onze Tsaar in Moskou en hij weet dat “het westen” in de diplomatieke modus staat en blijft.

Aan de andere kant, de beurs zal daarna, wanneer de rook weer is opgetrokken, gewoon weer 15-20% hoger staan. De crash na de Coronapandemie -wat de wereld honderden miljarden heeft gekost – was daarna vrij snel weer hersteld.

Een feit is wel dat de aandelenbeurzen (AEX) over de langere termijn stijgen, vooral wanneer je de dividenden meerekent.
Een ander feit is ook dat je nooit aandelen op het laagste punt koopt en daarna op het hoogste punt verkoopt. Die timing is gewoonweg onmogelijk. Misschien heb je hoogstens een keer een lucky shot.

Vandaar dat je ook nooit de aankoop moet timen, als je in een aandeel gelooft voor de langere termijn, dan moet je m gewoon kopen en vasthouden. Geniet van het dividend en koersstijging en ga niet trillend in een hoekje zitten wanneer het aandeel vanwege sentiment daalt. Wat je wel kunt doen is een aandeel niet ineens kopen maar gedurende een periode je positie geleidelijk opbouwen. Dan ben je niet van één tijdstip afhankelijk en dat kan jouw frustratie reduceren. Hoewel; als belegger heb je nou eenmaal constante frustratie!

Want als het aandeel na je eerste aankoop gaat stijgen dan baal je dat je niet alles in één keer had gekocht!

Het rendement op aandelen in de laatste 100 jaar

Uit cijfers blijkt dat het gemiddelde rendement in de Verenigde Staten in de laatste 100 jaar jaarlijks ongeveer 10% is geweest, en 6-7% als je de inflatie meeneemt in dat percentage. Toch komt die 10% niet zo vaak voor. Sterker nog: tussen 1926 en 2020 viel het percentage maar acht keer binnen de bandbreedte tussen de 8-12% rendement. Andere jaren was het veel hoger of veel lager.

Wat ik hiermee eigenlijk wil zeggen is dat je nu niet ineens in paniek je zorgvuldig opgebouwde portefeuille moet liquideren vanwege de ontstane angst en onzekerheid. Want als Poetin morgen besluit om een deal te maken met Zelensky dat staat de beurs gewoon 10% hoger en baal jij dat je net alles hebt verkocht. In deze markt kan van alles gebeuren.

Vandaar ook het spreekwoord:

Stil blijven zitten wanneer je geschoren wordt (en dus ook in een rollercoaster)

Of misschien een betere quote in dit geval komt van Warren Buffet:

warren-buffet

Moeten we nu in aandelen stappen? Is de beurs nu laag genoeg?

Deze vraag is eigenlijk al beantwoord bij het vorige hoofdstuk. De tijden zijn momenteel te roerig en onzeker dat tijdelijk even niks doen wellicht het beste is, of stel jezelf tenminste de volgende vraag:

Wat is erger?

  • Dat de beurs daalt en je (even) verlies hebt op je aandelen
  • Of dat je niets doet en de beurs toch stijgt (Fear Of Missing Out FOMO)

In de praktijk blijkt het beste dat je in roerige tijen gewoon inderdaad even niks doet, heb je aandelen, hou ze en heb je ze nog niet gekocht dan ook even wachten.

Wat is het rentespook dat boven de markt hangt en waarom reageert de aandelenmarkt daar zo sterk op?

Stel jij jezelf ook wel eens de vraag, waarom reageert de beurs zo hard op een rentestijging. Soms als de rente met 0,25% (!) verhoogd wordt slaat de algehele paniek toe en daalt de beurs soms wel met 1,5%. Waarom? Is dat niet veel te overdreven?
Laten we daar eens verder rationeel en bedrijfseconomisch op ingaan. In principe -in een rationele markt – is de waarde van het aandeel gelijk aan de contante waarde van de verwachte cashflows (winsten).

Deze berekening wordt ook wel de DCF-methode genoemd (discounted cashflow). De disconteringsvoet is hierbij het vereiste rendement, hetgeen bestaat uit de rentevoet en een risico-opslag of winstopslag. We rekenen nu even met een rente van 0% en een risico-opslag = 5%.

In het algemene geval met een disconteringsvoet van i en een jaarlijkse winst van T krijgen we voor de postnumerando contante waarde van een eeuwigdurende cashflow:

discounted_cash_flow

Bij een bedrijf A dat € 1.000 per jaar winst maakt zal dat betekenen dat de contant waarde van de toekomstige winsten 1000*(1/0,05) = € 20.000. Dit is een multiple van 20 keer de winst.

Wanneer we de rente verhogen met 0,25% en de disconteringsvoet dan 5,25% wordt, verandert de waarde van bedrijf A naar 1000*(1/0,0525) = € 19.047. Wat dus een waardedaling van 5% inhoudt!

Een stijging van de interestvoet van 0,25% kan dus een negatief effect van 5% hebben op de beurswaarde van een bedrijf.

Bij een renteverhoging van 1% betekent dit zelfs een waardeverlaging van 16,6%!
Bij een bedrijf dat ook nog (fors) in winst groeit kan dit effect zelfs oplopen tot 10% per 0,25% verhoging. Want hoe hoger de winststijgingen in de toekomst hoe meer effect de verdiscontering in de DFC-berekening heeft. Vandaar dat bij rentestijgingen juist de Tech-bedrijven hard geraakt worden.

De paniekreacties op de beurs bij rentestijgingen zijn dus niet irrationeel en zelfs misschien geflatteerd.

Overigens bedrijven die wel kunnen profiteren van rentestijgingen zijn banken, verzekeraars en pensioenfondsen. Denk hierbij aan ING, Aegon, NN etc. want die maken met hogere rentes meer winst.

Moeten ik überhaupt nog wel beleggen met deze torenhoge inflatie?

Inflatie, laat ik maar in het kader van beleggen het volgende zeggen: het laatste wat je dan moet hebben is cash-geld. Cash is not king anymore. Ook obligatieleningen zijn bij inflatie een mindere vorm van beleggen. Tenzij je belegt in obligatieleningen die inflatieproof zijn, lees hiervoor mijn artikel: Tip van de week: Tips.

Maar in het algemeen zijn aandelen op de lange termijn juist een middel om je vermogen te beschermen tegen inflatie.

Natuurlijk is het wat kort door de bocht dat spaargeld aanhouden geen goed idee is vanwege de ontwaarding van geld. Aan de andere kant kan kasgeld aanhouden in sommige gevallen beter zijn dan beleggen in bedrijven die niet inflatieproof zijn.

Bedrijven die minder inflatieproof zijn, hebben het probleem dat zij de hogere (operationele) kosten niet direct geheel kunnen doorberekenen aan hun klanten.

Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij Ahold die vanwege enorme concurrentie van prijsvechters niet alle prijsverhogingen kunnen doorvoeren wat ten koste gaat van de marges, ook zullen klanten van Ahold minder luxe of dure boodschappen doen waardoor ook de omzet (volume) zal teruglopen. Een bedrijf met een sterke machtspositie zoals ASML zal wel in staat zijn álle prijsverhogingen door te voeren en wanneer de lonen minder sterk stijgen zelfs margevoordelen kan behalen.

In het volgende hoofdstuk zal ik – per AEX-bedrijf – heel kort de hoofdlijnen en risico’s bespreken in het huidige economische klimaat (met het rentespook, inflatievrees, oorlog, algemene economische omstandigheden, etc).

Welke aandelen uit de AEX kan ik nog kopen met al die onzekerheden zoals rentestijgingen, recessievrees en inflatie?

Nogmaals, in dit hoofdstuk zal ik elk individueel AEX-fonds kort bespreken en dan met name gericht op de huidige risico’s zoals renteverhogingen, de mate waarin een bedrijf inflatieproof is of hoe gevoelig het bedrijf überhaupt is voor een eventuele recessie. Ook zal ik met een totaal oordeel komen met betrekking tot het risicoprofiel. Dit wil niet zeggen dat dit beleggingsadviezen zijn (integendeel) maar puur een indicatie van de weerbaarheid van deze bedrijven in deze tijd.

adyen

Grote voordeel is dat bij Adyen is dat ze eigenlijk ‘automatisch’ de inflatie kunnen inprijzen vanwege hogere prijzen bij transacties. Echter dit wordt volledig tenietgedaan bij een economische crisis (minder transacties) en vanwege de hoge waardering en hoge groeiverwachtingen is het negatieve rente-effect enorm, omdat de verre toekomstige hoge winsten dan verdisconteerd worden tegen een hogere rentevoet (wacc) en vooral Adyen zal daardoor enorm geraakt kunnen worden.

aegon

De waardering van Aegon is redelijk, renteverhogingen kunnen een positief effect hebben op verzekerings- en pensioenportefeuille. De beleggingen en vermogensbeheer kunnen echter wel geraakt worden door dalende aandelenkoersen. Al met al voor mijn gevoel; neutraal.

ahold

Ahold gedraagt zich vrij stabiel in deze markt, zolang ze de prijzen met inflatie kunnen verhogen. Toch zal bij een economische crisis ook Ahold hard geraakt worden door concurrentie (LIDL) en verminderde bestedingen, ook Bol.com kan daardoor groeivertraging oplopen.

akzo-nobel

De omvang van de grondstofkosteninflatie blijft ook in de toekomst bij Akzo Nobel een punt van zorg, wat waarschijnlijk het neerwaartse risico voor de kortetermijn projecties in de hand werkt. Waardering ook niet laag. Dus zeer veel voorzichtigheid geboden.

arcelor_m

ArcelorMittal heeft zijn Oekraïense staalactiviteiten tijdelijk stilgelegd en de staal- en ijzeractiviteiten van het bedrijf in Oekraïne zijn goed voor bijna 10% van de totale EBITDA.
Oekraïne en Rusland zijn belangrijke staalleveranciers aan de EU.
Een gezonde vraag zou de prijsstelling in Noord-Amerika en de EU moeten ondersteunen na de recente zwakte, maar de marges zullen waarschijnlijk nog lager worden.
ArcelorMittal lijkt ondergewaardeerd maar er zijn buitensporige bedrijfsspecifieke risico’s, en het beleggerssentiment kan nog steeds lastig zijn gezien de waarschijnlijke margedalingen.

asm-int

asml

besi

Ik pak de drie halfgeleiderfabrikanten even samen. In het verleden waren deze bedrijven redelijk cyclisch en vanwege de hoge verwachtingen in winsten (zie ADYEN) heeft het rente-effect een hoge impact. Maar het verleden biedt geen garantie voor de toekomst en vanwege schaarste en enorme vraag (ook/ juist bij oorlog) heb ik een voorkeur voor deze industrietak. Het meest voor ASML vanwege de monopolypositie (inflatie kan worden doorgerekend en ongeëvenaarde technologie). Besi naar mijn mening meest cyclisch, maar wel (veel) lagere waardering.

dsm

DSM: Sterk recessiegevoelig. Waardering aan hoge kant. Hoog Risico.

heiniken

Tja, het kan. De enorme prijsverhogingen door inflatie zijn nu nog niet ten koste te gaan van de bierconsumptie. Maar dat blijft natuurlijk even afwachten in de toekomst. Door de inflatie en zorgen over een recessie is het geen gemakkelijke taak om winnaars te vinden, maar Heineken is over het algemeen vrij stabiel in roerige tijden. Dus Neutraal.

imcd

De vraag naar chemicaliën is behoorlijk gevoelig voor de stand van de economie. Bedrijf zeer hoog gewaardeerd, maar groeit ook hard. Alles overwegende lijkt het een (te) groot risico in deze tijd.

ing

Alle seinen op groen, behalve het feit dat ING wel exposure heeft naar Oekraïne en Rusland, maar dat is niet per se materieel (<1% uitstaande leningen). Daarnaast is een bank nooit recessie ongevoelig want dat creëert wanbetalingsgedrag en afboekingen. Nooit goed voor een koers. ING kan wel een hedge zijn voor renteverhogingen want dat zal tot hogere winsten leiden. Al met al moeten jullie zelf de balans opmaken.

just-eat

Zoals ik eerder in en analyse beschreef is de sum of the parts waardering van JET vele malen hoger dan de huidige marketcap. Dus voor de lange termijn lijkt er geen vuiltje aan de lucht. Daarentegen draait het bedrijf nog onvoldoende winst en is het extreem recessie gevoelig. Dit aandeel zal een zeer bumpy ride gaan maken dus maar even langs de kant blijven staan.

kpn

KPN heeft ijzersterke marktpositie, heeft een gezonde financiële positie en kan redelijk inflatie inprijzen. Niet bijzonder hoog gewaardeerd en veel wederkerige inkomsten.

nn-groep

Beetje zelfde verhaal als AEGON alleen is waardering lager en analisten meer positief bij deze koers.

philips

Winstwaarschuwingen en terugroepacties helpen niet echt bij een koers, daarnaast is er natuurlijk ook de recessiegevoeligheid van de consumentengoederen. Enige lichtpuntje is de koers die hard geraakt is en misschien wel te hard. Op lange termijn wel degelijk een aandeel om naar te kijken.

prosus

Qua potentie en waardering lijkt het aandeel Prosus ondertussen spotgoedkoop. De enige vraag is; is de gifbeker eindelijk leeg? Prosus blijft via het belang in Tencent last houden van het slechte sentiment rond Chinese techaandelen, afkoeling van de Chinese economie en lagere waarderingen voor techbedrijven in het algemeen.

Maar zowel naar de sum of de parts waardering als naar de totale waardering kijkende lijkt het aandeel to good to be true. In de huidige tijd en met veel exposure in China durven mensen zich er niet aan te branden. Voor mij wel een aandeel om te hebben dan wel aan te schaffen.

randstad

Geen spotgoedkoop aandeel, maar wel een aandeel (uitzendkrachten) wat extreem recessiegevoelig is. Even wegblijven denk ik.

relx

RELX is stevig gewaardeerd maar als dataleverancier in staat inflatie door te berekenen en is met veel recurring revenues ook nog wat minder recessie gevoelig. Mooi aandeel in de portefeuille maar nog even pas op de plaats vanwege hoge groeiverwachtingen en hoge waardering.

shell

Shell heeft zich in het verleden bewezen met inflatieproof te zijn, ook in moeilijke economische tijden heeft Shell zich positief aten zien. Met de huidige grondstoffen schaarste zal shell in staat zijn te profiteren van prijsstijgingen en zal daarmee een goede hedge tegen inflatie kunnen zijn.

signify

De onderneming heeft in 2021 bewezen dat in een periode van oplopende kosten en supply chain-issues het bedrijf zich redt.

Vooral door de stijgende energieprijzen wordt het voor bedrijven veel aantrekkelijker om te investeren in efficiëntere verlichting. Nieuwe LED-lampen leiden immers tot een grote besparing van het elektriciteitsgebruik.

Signify is redelijk laag gewaardeerd en heeft een aantrekkelijk dividendrendement van bijna 4,5%. Het aandeel kan daarom interessant zijn voor waardebeleggers die op zoek zijn naar koopjes.

umg

Mensen willen muziek. Dat gaat niet veranderen. Het is essentieel ook in economische mindere tijden. Streaming zal naar verwachting in een goed tempo blijven groeien. De consumentenbestedingen aan muziek genereren een recordhoogte. Minder inflatie en recessie gevoelig, maar wel wat meer gevoelig voor renteveranderingen vanwege de hoge verwachte winstgroei. Ook zeer hoge waardering.

uniball-r

Het aandeel Unibail-Rodamoco-Westfield is wat mij betreft geen stabiel baken in tijden van recessie, inflatie en rentevrees. Natuurlijk zijn bij inflatie huurverhogingen mogelijk maar aan de andere kant zal de bezettingsgraad afnemen in een periode van recessie. Nog even niet wat mij betreft.

unilever

Unilever rekent op méér inflatoire druk vanwege grondstofprijzen. En hoewel de prijzen al flink zijn verhoogd dit jaar, zullen verdere prijsverhogingen nodig zijn, hetgeen ten koste zal gaan van de afzetvolumes. Het aandeel is daarbij niet spotgoedkoop. Dus even pas op de plaats.

wolter-kluwer

Wolters Kluwer: Geen goedkoop aandeel, maar wel met wederkerige opbrengsten een redelijk stabiel bedrijf ook in tijden van recessie. Daarnaast kan het over het algemeen de hogere (energie) kosten doorrekenen aan haar klanten waardoor het risicoprofiel in deze tijd acceptabel is.

Samenvatting

Het zijn roerige en volatiele tijden met vele onzekerheden zoals de oorlog in Oekraïne, de vrees voor recessie, inflatie en hogere rentes. Wat moet je nu doen als belegger? Ik heb de verschillende facetten in perspectief geplaatst en aangegeven dat op lange termijn beleggen meestal het verstandigst is. Maar met de enorme risico’s en de volatiele markten kan het ook verstandig zijn om even pas op de plaats te houden. Wanneer we de AEX-fondsen bekijken springen er een aantal uit die wellicht nu op huidige prijsniveaus interessant kunnen zijn. Wat mij betreft? Ik koop en verkoop momenteel even heel weinig. Misschien later wanneer er een stevige (lees: te harde) correctie heeft plaatsgevonden. Dat koop ik misschien wel een ETF van de AEX, dan heb je ook minder risico van nét het verkeerde aandeel te hebben aangeschaft. Ik hou u op de hoogte.

 

DIT IS GEEN BELEGGINGSADVIES! BELEGGEN GAAT ALTIJD GEPAARD MET GROTE RISICO’S. OOK KUNT U UW INLEG GEHEEL KWIJTRAKEN.
Dit artikel geeft puur en alleen de persoonlijke mening van de schrijver weer, gebaseerd op de informatie op dat moment. Het is niet als een alwetend advies bedoeld maar slechts als algemene informatie en het is uw eigen verantwoordelijkheid wat u met deze informatie doet. De schrijver aanvaardt geen aansprakelijkheid vanwege deze mening. Beleg nooit met geleend geld en weet dat er altijd grote risico’s zijn verbonden aan beleggen.
Voor meer informatie, lees altijd onze algemene disclaimer op onze website.

edwin-van-leeuwen
Word nu lid van Let's Roar en blijf op de hoogte van al mijn tips en analyses!
knop
Bekijk ook deze analyses

DIT IS GEEN BELEGGINGSADVIES! BELEGGEN GAAT ALTIJD GEPAARD MET GROTE RISICO’S. OOK KUNT U UW INLEG GEHEEL KWIJTRAKEN.
Dit artikel geeft puur en alleen de persoonlijke mening van de schrijver weer, gebaseerd op de informatie op dat moment. Het is niet als een alwetend advies bedoeld maar slechts als algemene informatie en het is uw eigen verantwoordelijkheid wat u met deze informatie doet. De schrijver aanvaardt geen aansprakelijkheid vanwege deze mening. Beleg nooit met geleend geld en weet dat er altijd grote risico’s zijn verbonden aan beleggen.
Voor meer informatie, lees altijd onze algemene disclaimer op onze website.